کرمانشاه – برداشت محصول استراتژیک کلزا از مزارع استان کرمانشاه آغاز شد. این دانه روغنی که نقش مهمی در تأمین روغن خوراکی کشور دارد، ابتدا از مناطق گرمسیری استان، به ویژه شهرستان قصرشیرین، برداشت می‌شود و پیش‌بینی می‌شود امسال بیش از ۱۱ هزار تن کلزا از اراضی کشاورزی استان به دست آید.
آغاز برداشت در مناطق گرمسیر و چشم‌انداز تولید
فرسید خدادوست، مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، از آغاز فصل برداشت کلزا در استان خبر داد. وی سطح زیر کشت کلزا در سال جاری را ۵۴۵۰ هکتار اعلام کرد و افزود: “برداشت کلزا از مناطق گرمسیر استان در شهرستان قصرشیرین آغاز شده و تاکنون در سطح ۴۰ هکتار از مزارع این منطقه کار برداشت محصول انجام شده است.”
این روند برداشت، که تا نیمه تیرماه ادامه خواهد داشت، نویدبخش تولیدی قابل توجه در سال جاری است. خدادوست پیش‌بینی کرد: “برآورد می‌شود امسال حدود ۱۱ هزار تن کلزا از مزارع استان برداشت شود.” این میزان تولید، افزایش چشمگیری را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. سال گذشته، ۳۹۷۷ هکتار از مزارع استان زیر کشت کلزا رفته بود و ۸۶۸۴ تن محصول خریداری شد.
مناطق اصلی کشت و اهمیت اقتصادی کلزا
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، شهرستان‌های گیلانغرب، کرمانشاه و کنگاور را دارای بیشترین سطح زیر کشت کلزا در استان دانست. این مناطق، با توجه به شرایط اقلیمی و خاک مناسب، پتانسیل بالایی برای توسعه کشت این دانه روغنی دارند.
کلزا به دلیل درصد بالای روغن (حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد) و پروتئین (حدود ۱۸ تا ۲۴ درصد) موجود در دانه‌هایش، از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است. روغن کلزا به دلیل ترکیب مناسب اسیدهای چرب غیراشباع، یکی از با ارزش‌ترین روغن‌های خوراکی محسوب می‌شود. همچنین، کنجاله باقی‌مانده از فرآیند روغن‌کشی، به عنوان منبع غنی پروتئین در خوراک دام و طیور به کار می‌رود.
فرآیند خرید تضمینی و حمایت از کشاورزان
خدادوست در خصوص خرید محصول از کشاورزان اطمینان خاطر داد و اظهار کرد: “خرید کلزا از کشاورزان استان در حال انجام است و مشکلی از این حیث وجود ندارد.” خرید تضمینی محصول، نقش مهمی در حمایت از کشاورزان و تشویق آنها به ادامه کشت محصولات استراتژیک ایفا می‌کند. این فرآیند باعث می‌شود کشاورزان با اطمینان خاطر بیشتری به تولید بپردازند و دغدغه‌ای در خصوص بازاریابی و فروش محصول خود نداشته باشند.
چالش‌ها و فرصت‌ها در کشت کلزا
با وجود مزایای فراوان، کشت کلزا در کرمانشاه و سایر مناطق کشور با چالش‌هایی نیز همراه است. این چالش‌ها شامل:
- مدیریت منابع آبی: اگرچه کلزا گیاهی با نیاز آبی نسبتاً کمتر در مقایسه با برخی محصولات دیگر است، اما تأمین آب کافی، به ویژه در مناطق گرمسیر و در مراحل حساس رشد، همچنان یک دغدغه است.
- آفات و بیماری‌ها: کلزا مستعد ابتلا به برخی آفات و بیماری‌ها است که نیازمند مدیریت صحیح و به‌موقع برای جلوگیری از خسارت به محصول است.
- نوسانات قیمتی: با وجود خرید تضمینی، نوسانات احتمالی در قیمت‌های جهانی روغن و سایر محصولات روغنی می‌تواند بر انگیزه کشاورزان تأثیر بگذارد.
- تجهیزات و مکانیزاسیون: نیاز به ماشین‌آلات و تجهیزات مناسب برای کاشت، داشت و برداشت، به ویژه در مزارع بزرگ، از دیگر چالش‌هاست.
در مقابل این چالش‌ها، فرصت‌های بسیاری نیز در توسعه کشت کلزا وجود دارد:
- کاهش وابستگی به واردات روغن: افزایش تولید داخلی کلزا، می‌تواند به خودکفایی کشور در تأمین روغن خوراکی و کاهش وابستگی به واردات کمک کند.
- تناوب زراعی: کلزا گیاهی مناسب برای تناوب زراعی با غلاتی مانند گندم و جو است. کشت کلزا در تناوب با این محصولات، به بهبود حاصلخیزی خاک، کاهش آفات و بیماری‌ها و در نهایت، افزایش عملکرد محصول اصلی کمک می‌کند.
- ارزش افزوده: توسعه صنایع تبدیلی مرتبط با کلزا، مانند کارخانجات روغن‌کشی و تولید کنجاله، می‌تواند ارزش افزوده بیشتری برای این محصول ایجاد کرده و اشتغال‌زایی را به دنبال داشته باشد.
- حمایت‌های دولتی: برنامه‌های حمایتی دولت، از جمله خرید تضمینی و ارائه تسهیلات، می‌تواند مشوق خوبی برای کشاورزان باشد.
آغاز برداشت کلزا در استان کرمانشاه، نویدبخش گامی دیگر در جهت تأمین امنیت غذایی و توسعه پایدار کشاورزی در کشور است. با مدیریت صحیح و بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، می‌توان انتظار داشت که استان کرمانشاه نقش پررنگ‌تری در تولید این “طلای زرد” ایفا کند.
