By آرمان عطایی بیشترین شکایات از نظام پزشکی مربوط به جراحی‌های زیبایی است و پس از آن شکایات مربوط به خدمات زیبایی توسط پزشک عمومی و دندانپزشکی و سپس حوزه زنان و زایمان قرار دارد. مشکلات ساختاری نظام سلامت شامل تعرفه‌های ناکافی، تأخیر پرداخت بیمه‌ها، افزایش بی‌سابقه ظرفیت آموزش پزشکی، و رشد دانشگاه‌های علوم پزشکی غیرانتفاعی زمینه‌ساز کاهش کیفیت خدمات و افزایش شکایات شده است.
وضعیت فعلی جراحی‌های زیبایی
پراکندگی شکایات نشان می‌دهد که جراحی‌های زیبایی به عنوان یک حوزه پرریسک و پرمواجهه با اختلافات حقوقی و پزشکی مطرح است. افزایش تقاضا برای جراحی‌های زیبایی همراه با تبلیغات گسترده، ورود بازیگران غیرمتخصص، و فقدان شفافیت در هزینه‌ها، ریسک خطاها و نارضایتی بیمار را بالا برده است. کمبود نظارت مؤثر بر مراکز ارائه‌دهنده خدمات زیبایی و فشارهای اقتصادی بر پزشکان کیفیت تصمیم‌گیری و رفتار حرفه‌ای را تحت تأثیر قرار داده است.
علل افزایش شکایات از جراحی‌های زیبایی
- تبلیغات پرزرق و برق و توقع غیرواقعی بیماران؛ تبلیغات گمراه‌کننده سطح انتظارات را بالا برده و وقتی نتیجه مطابق آن نباشد شکایت شکل می‌گیرد.
- ورود مداخلات غیرمجاز و عمل‌های زیبایی توسط غیرمتخصصان؛ این پدیده ریسک عوارض را افزایش می‌دهد.
- تعرفه‌های نامتناسب و مشکلات اقتصادی پزشکان؛ فشار مالی برخی از ارائه‌دهندگان را به سمت رفتارهای تجاری سوق می‌دهد و کیفیت خدمات را کاهش می‌دهد.
- ضعف در نظام نظارتی و صدور مجوزها؛ رشد سریع ظرفیت‌های آموزشی و مجوز دانشگاه‌های غیرانتفاعی بدون تضمین زیرساخت آموزش بالینی منجر به کاهش کیفیت تربیت نیروی انسانی شده است.
- نقائص در پوشش بیمه‌ای و تأخیر در پرداخت‌ها؛ این مسأله باعث افزایش پرداخت‌های خارج از تعرفه و نارضایتی بیماران می‌شود.
راهکارهای کاهش شکایات و ارتقای کیفیت جراحی‌های زیبایی
- تقویت نظام نظارتی و صدور مجوز مراکز زیبایی
- تعیین استانداردهای سختگیرانه برای تاسیس کلینیک‌های زیبایی و الزام به گزارش عملکرد و عوارض.
- تفکیک خدمات تخصصی جراحی زیبایی از اقداماتی که می‌تواند در مطب عمومی انجام شود.
- شفاف‌سازی هزینه‌ها و تعرفه‌ها
- تدوین لیست قیمت شفاف برای عمل‌های زیبایی و الزام کلینیک‌ها به ارائه پیش‌فاکتور شفاف به بیمار.
- ارتقای آموزش و صلاحیت حرفه‌ای
- بازنگری در برنامه‌های آموزشی و ارزیابی صلاحیت عملی فارغ‌التحصیلان در رشته‌های مرتبط با جراحی زیبایی.
- کنترل تبلیغات و اطلاع‌رسانی درست به جامعه
- وضع مقررات برای تبلیغات پزشکی و ایجاد سامانه اعلام شکایت و رسیدگی سریع به ادعاهای تبلیغاتی گمراه‌کننده.
- اصلاح ساختار بیمه و تعرفه‌گذاری
- هم‌ترازی تعرفه‌ها با هزینه واقعی خدمات و تسهیل پرداخت به موقع توسط بیمه‌ها برای کاهش انگیزه دریافت هزینه‌های غیررسمی.
- افزایش مسئولیت‌پذیری اجتماعی و اخلاق پزشکی
- تقویت نهادهای صنفی برای ترویج اخلاق حرفه‌ای و برخورد سریع با ناهنجاری‌های تجاری در طبابت.
نتیجه‌گیری
حل مشکل شکایات مرتبط با جراحی‌های زیبایی نیازمند راهبرد هم‌زمان در سه محور است: تقویت نظارت و آموزش، اصلاح نظام تعرفه و بیمه، و شفاف‌سازی بازار خدمات زیبایی. اقدام هماهنگ دستگاه‌های حاکمیتی، سازمان نظام پزشکی و جامعه پزشکی راه بازگشت اعتماد عمومی و کاهش عوارض و شکایات را فراهم می‌کند.
آرمان عطایی
من فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری هستم و از همان دوران دانشجویی به حوزه خبر و تحلیل سیاسی علاقه داشتم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۴ با همکاری به عنوان خبرنگار آزاد با نشریات محلی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی و سپس دبیر سرویس اجتماعی در چندین رسانه مشغول به کار شدم. در حال حاضر، به عنوان دبیر بخش سیاسی در یک مجله خبری معتبر فعالیت می‌کنم و تلاش دارم با تحلیل دقیق وقایع روز، آگاهی مخاطبان را افزایش دهم.