By آرمان عطایی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در یک مطالعه کاربردی و امیدبخش، اثربخشی مدل مراقبت پیگیر را در ارتقای سلامت دهان بیماران مبتلا به سرطان‌های ناحیه سر و گردن بررسی کردند. نتایج این تحقیق نشان داد که اجرای این مدل می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی مشکلات دهانی ناشی از پرتودرمانی را کاهش داده و رفتارهای خودمراقبتی بیماران را بهبود بخشد.
کاهش مشکلات دهانی با مراقبت مستمر
فاطمه کیانی، استادیار گروه پرستاری دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به جزئیات این پژوهش اظهار کرد: «پیش از اجرای مدل مراقبت پیگیر، بیماران مورد مطالعه با سطح بالایی از پلاک دندانی و وضعیت نامطلوب بهداشت دهان مواجه بودند. اما پس از اجرای این مدل، میزان پلاک دندانی کاهش یافت و احساس کارآمدی بیماران در مراقبت از سلامت دهان خود افزایش پیدا کرد.»
وی با تأکید بر اینکه مشکلات دهانی ناشی از درمان‌های سرطان مانند شیمی‌درمانی و رادیوتراپی می‌تواند به آسیب‌های جدی از جمله تحلیل استخوان فک منجر شود، افزود: «آموزش صرف برای این بیماران کافی نیست؛ بلکه باید مراقبت‌های مستمر و پیگیرانه در دستور کار تیم درمان قرار گیرد.»
ضرورت حضور دندانپزشک در تیم درمانی
کیانی در ادامه با اشاره به اهمیت همکاری بین‌رشته‌ای در درمان بیماران سرطانی، گفت: «حضور دندانپزشک در تیم درمان باید الزامی باشد و معاینات دهان و دندان پیش از آغاز رادیوتراپی به‌عنوان یک شرط ضروری در روند درمان در نظر گرفته شود. این اقدام می‌تواند از بروز بسیاری از عوارض دهانی جلوگیری کند.»
ارتقای کیفیت زندگی بیماران با مراقبت‌های دهان و دندان
استادیار دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در پایان خاطرنشان کرد: «استمرار مراقبت‌های تخصصی مرتبط با سلامت دهان و دندان، نقش کلیدی در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان سر و گردن دارد. این مدل مراقبتی می‌تواند به‌عنوان الگویی مؤثر در مراکز درمانی سراسر کشور مورد استفاده قرار گیرد.»
این پژوهش نشان‌دهنده اهمیت توجه به جنبه‌های کمتر دیده‌شده درمان سرطان، به‌ویژه در حوزه بهداشت دهان، و ضرورت طراحی برنامه‌های مراقبتی جامع برای ارتقای سلامت بیماران است. اجرای مدل مراقبت پیگیر می‌تواند گامی مؤثر در مسیر درمان انسانی‌تر و مؤثرتر بیماران سرطانی باشد.
آرمان عطایی
من فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری هستم و از همان دوران دانشجویی به حوزه خبر و تحلیل سیاسی علاقه داشتم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۴ با همکاری به عنوان خبرنگار آزاد با نشریات محلی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی و سپس دبیر سرویس اجتماعی در چندین رسانه مشغول به کار شدم. در حال حاضر، به عنوان دبیر بخش سیاسی در یک مجله خبری معتبر فعالیت می‌کنم و تلاش دارم با تحلیل دقیق وقایع روز، آگاهی مخاطبان را افزایش دهم.