معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامهریزی استان زنجان از انتشار نتایج تفصیلی سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۴۰۳ خبر داد و اعلام کرد که شمار بهرهبرداران این بخش در استان برای نخستینبار از مرز ۹۳ هزار نفر فراتر رفته است؛ افزایشی معادل ۱۳ درصد نسبت به سرشماری سال ۱۳۹۳.
به گفته «سعید امینی»، این سرشماری که از ۱۲ آبان تا ۲۹ آذر ۱۴۰۳ در قالب ۳۵۰ نیروی میدانی و با قُرصههای الکترونیکی (تبلت) انجام شد، پوشش کاملی از ۱٬۲۱۴ آبادی استان شامل ۹۷۲ روستا، ۱۵۲ دهکده و ۹۰ مکان را بررسی کرد. بر پایه این آمار، ۸۷ درصد فعالیتهای کشاورزی در مناطق روستایی و ۱۳ درصد در نواحی شهری استان متمرکز بوده است.
در سطح ملی نیز نتایج سرشماری نشاندهنده رشد ۱۳ درصدی مساحت اراضی کشاورزی به ۹۲۴ هزار هکتار است. از این میزان، ۸۷۲ هزار هکتار زیر کشت قرار دارد که ۱۲ درصد آن به شیوه آبی و ۸۸ درصد بهصورت دیم بهرهبرداری میشود. همچنین، ۶۵ درصد از این اراضی در فصل گزارش زیر کشت محصولات زراعی رفته است.
یکی از شاخصهای برجسته استان زنجان رشد چشمگیر سطح زیرکشت گندم بود. این محصول استراتژیک با افزایش ۴۱ درصدی نسبت به دوره قبل به ۴۸۴ هزار هکتار رسید که ۲۶ درصد آن آبی و ۷۴ درصد دیم کشت شده است. افزون بر این، مساحت باغها و قلمستانهای استان به ۵۲ هزار هکتار بالغ شد؛ رشدی تقریبی ۱۱ درصدی که در آن ۶۴ درصد باغها تکمحصولی و ۳۶ درصد چندمحصولی طراحی شدهاند.
در مقابل، سرشماری ۱۴۰۳ کاهش اندکی در جمعیت دام را نیز ثبت کرد؛ ۸۰۳ هزار رأس دام سبک (کاهش ۲.۸ درصدی) و ۸۳ هزار رأس دام سنگین (کاهش ۴.۷ درصد) نسبت به سال ۱۳۹۳. رویکرد جدید کشاورزان به سمت کشتهای گلخانهای و آبزیپروری اما بسیار مثبت بود؛ تعداد بهرهبرداریهای گلخانهای در استان با ۱۰۷ درصد رشد به ۱۸۰ واحد رسید و فعالیت پرورش ماهی و میگو نیز با بیش از سه برابر شدن به ۸۸۲ بهرهبردار رسید.
سرشماری کشاورزی ایران تاکنون در شش دوره (۱۳۵۲، ۱۳۶۷، ۱۳۷۲، ۱۳۸۲، ۱۳۹۳ و ۱۴۰۳) انجام شده که جایگاه کشور را در جمع پیشتازان سرشماری کشاورزی در قاره آسیا تثبیت کرده است. بررسی پراکنش استانی نشان میدهد بیش از ۵۱ درصد بهرهبرداریهای کشاورزی کشور در هشت استان کرمان، خراسان رضوی، مازندران، فارس، گیلان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و خوزستان متمرکز است و بیش از ۶۰ درصد اراضی زراعی نیز در ۹ استان اصلی واقع شدهاند.
با استناد به این آمار، کارشناسان توسعه منطقهای بر ضرورت تدوین سیاستهای حمایتی ــ بهویژه در زمینه آب و فناوریهای نوین کشت ــ برای استانهایی که در رشد بهرهبرداران و مساحت زیرکشت عملکرد مثبت داشتهاند تأکید میکنند. ارتقای سطح مداخلات مدیریتی، تسهیل دسترسی به تسهیلات بانکی و تقویت زیرساختهای حملونقل میتواند زمینه دستیابی به امنیت غذایی و افزایش اشتغال روستایی در زنجان را فراهم کند.
آرمان عطایی
من فارغالتحصیل رشته روزنامهنگاری هستم و از همان دوران دانشجویی به حوزه خبر و تحلیل سیاسی علاقه داشتم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۴ با همکاری به عنوان خبرنگار آزاد با نشریات محلی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی و سپس دبیر سرویس اجتماعی در چندین رسانه مشغول به کار شدم. در حال حاضر، به عنوان دبیر بخش سیاسی در یک مجله خبری معتبر فعالیت میکنم و تلاش دارم با تحلیل دقیق وقایع روز، آگاهی مخاطبان را افزایش دهم.