نتایج یک پژوهش جدید در کانادا نشان میدهد که بیماری اماس (مولتیپل اسکلروزیس) ممکن است سالها پیش از بروز علائم شناختهشده آغاز شود. این یافتهها میتوانند مسیر تشخیص و درمان این بیماری خودایمنی را بهطور چشمگیری تغییر دهند و فرصتهای تازهای برای مداخله زودهنگام فراهم کنند.
علائم پنهان اماس؛ از خستگی تا مشکلات روانی
دکتر هلن ترملت، استاد مغز و اعصاب در دانشگاه بریتیش کلمبیا و نویسنده ارشد این مطالعه، اعلام کرد که بسیاری از نشانههای اولیه اماس مانند خستگی، سردرد، سرگیجه و اختلالات روانی نظیر اضطراب و افسردگی، علائمی عمومی هستند که اغلب با بیماریهای دیگر اشتباه گرفته میشوند. به گفته او، این علائم ممکن است تا ۱۵ سال پیش از تشخیص رسمی بیماری ظاهر شوند.
مطالعه انجامشده بر روی دادههای سلامت ۱۲ هزار نفر در استان بریتیش کلمبیا، نشان داد که بیماران مبتلا به اماس پیش از تشخیص نهایی، بهطور مکرر به پزشکان عمومی، روانپزشکان، متخصصان مغز و اعصاب و چشمپزشکان مراجعه کردهاند. این الگوها نشاندهنده وجود یک مرحله پیشدرآمد طولانی و پیچیده در روند شکلگیری بیماری است.
جدول زمانی علائم اولیه اماس پیش از تشخیص
بر اساس یافتههای این تحقیق، روند مراجعه بیماران به مراکز درمانی به شرح زیر بوده است:
- ۱۵ سال پیش از تشخیص: افزایش مراجعه به پزشکان عمومی برای علائمی مانند خستگی، دردهای پراکنده، سرگیجه و مشکلات روانی
- ۱۲ سال قبل: افزایش مراجعه به روانپزشکان
- ۸ تا ۹ سال قبل: افزایش مراجعه به متخصصان مغز و اعصاب و چشمپزشکان، احتمالاً به دلیل تاری دید یا درد چشم
- ۳ تا ۵ سال قبل: افزایش مراجعه به بخشهای اورژانس و مراکز تصویربرداری پزشکی
- ۱ سال قبل از تشخیص: اوج مراجعه به متخصصان مختلف از جمله نورولوژیستها، رادیولوژیستها و پزشکان اورژانس
مرحله خاموش بیماری؛ فرصتی برای مداخله زودهنگام
دکتر مارتا رویز-آلگوئرو، نویسنده اول این مطالعه و پژوهشگر فوقدکترا، در بیانیهای اعلام کرد که اماس دارای مرحلهای خاموش و پنهان است که در آن تغییراتی در بدن رخ میدهد اما هنوز بهصورت بالینی قابل تشخیص نیست. او تأکید کرد که مشکلات روانی ممکن است از نخستین نشانههای این مرحله باشند.
با وجود اینکه علائم اولیه میتوانند در بسیاری از بیماریها دیده شوند و لزوماً به معنای ابتلا به اماس نیستند، پژوهشگران معتقدند شناسایی این نشانهها میتواند راه را برای اقدامات پیشگیرانه، نظارتهای هدفمند و بررسی نشانگرهای زیستی هموار کند.
چشمانداز تازه در تشخیص و درمان اماس
این مطالعه نشان میدهد که درک بهتر از روند آغاز بیماری اماس میتواند به توسعه روشهای نوین تشخیص زودهنگام و درمان مؤثرتر منجر شود. همچنین بررسی عوامل سبک زندگی، محرکهای محیطی و نشانگرهای زیستی در مرحله خاموش بیماری، میتواند به کاهش سرعت پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
با توجه به پیچیدگی و تأثیرات گسترده اماس بر سیستم عصبی، این یافتهها گامی مهم در جهت شناخت بهتر و مقابله مؤثرتر با این بیماری مزمن محسوب میشوند.
آرمان عطایی
من فارغالتحصیل رشته روزنامهنگاری هستم و از همان دوران دانشجویی به حوزه خبر و تحلیل سیاسی علاقه داشتم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۴ با همکاری به عنوان خبرنگار آزاد با نشریات محلی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی و سپس دبیر سرویس اجتماعی در چندین رسانه مشغول به کار شدم. در حال حاضر، به عنوان دبیر بخش سیاسی در یک مجله خبری معتبر فعالیت میکنم و تلاش دارم با تحلیل دقیق وقایع روز، آگاهی مخاطبان را افزایش دهم.