بدن انسان بسیاری از ویتامین‌های مورد نیاز خود را از طریق تغذیه روزانه دریافت می‌کند، اما بسته به سن، جنسیت، سبک زندگی، وضعیت سلامت و نوع رژیم غذایی، نیازهای تغذیه‌ای افراد متفاوت است. در برخی موارد، مصرف مکمل‌های ویتامینی ضروری می‌شود تا از بروز کمبودها و عوارض ناشی از آن‌ها جلوگیری شود. در ادامه، نیازهای ویتامینی گروه‌های مختلف بررسی شده است.
کودکان و نوجوانان؛ نیاز به ویتامین‌های رشد و تقویت استخوان
کودکان به‌ویژه از ۶ ماهگی تا ۵ سالگی، برای رشد مناسب به ویتامین‌های A، C و D نیاز دارند. نوزادانی که تنها با شیر مادر تغذیه می‌شوند، باید از بدو تولد مکمل ویتامین D دریافت کنند تا از نرمی استخوان و مشکلات رشد جلوگیری شود.
نوجوانان نیز که در سن رشد قرار دارند، به ویتامین D برای تقویت استخوان‌ها و B۱۲ برای سلامت عصبی نیاز دارند. دخترانی که وارد دوره قاعدگی شده‌اند، به دلیل از دست دادن خون ماهانه، باید آهن کافی دریافت کنند تا دچار کم‌خونی نشوند.
بزرگسالان؛ مکمل در صورت نیاز و رژیم‌های خاص
افراد بزرگسال در صورت داشتن رژیم غذایی متنوع و متعادل، معمولاً نیازی به مکمل ندارند. اما در صورت تشخیص کمبودهایی مانند ویتامین D، B۱۲ یا آهن در آزمایش‌های خون، مصرف مکمل‌ها ضروری می‌شود.
افرادی که رژیم‌های خاص مانند وگان را دنبال می‌کنند، به دلیل حذف منابع حیوانی، در معرض کمبود ویتامین B۱۲، آهن، روی و کلسیم قرار دارند و باید این مواد را از طریق مکمل‌ها دریافت کنند.
زنان یائسه نیز برای حفظ تراکم استخوانی به مکمل کلسیم نیاز دارند. همچنین کسانی که زمان زیادی را در محیط‌های بسته و دور از نور خورشید سپری می‌کنند، باید ویتامین D مصرف کنند.
زنان باردار و شیرده؛ مراقبت ویژه برای سلامت مادر و جنین
در دوران بارداری، مصرف اسید فولیک (ویتامین B۹) برای پیشگیری از نقص‌های مادرزادی در جنین ضروری است. همچنین کلسیم، ویتامین D و ید برای رشد استخوان‌ها و مغز جنین اهمیت دارند.
کم‌خونی ناشی از فقر آهن در زنان باردار شایع است، بنابراین مصرف مکمل آهن توصیه می‌شود. زنان شیرده نیز ممکن است دچار کمبود ویتامین D شوند و باید با مشورت پزشک از مکمل‌های مناسب استفاده کنند.
افراد بالای ۵۰ سال؛ پیشگیری از پوکی استخوان و کمبود B۱۲
با افزایش سن، توانایی بدن در جذب ویتامین B۱۲ کاهش می‌یابد. افراد بالای ۵۰ سال باید به‌طور منظم سطح این ویتامین را بررسی کرده و در صورت نیاز، مکمل مصرف کنند. همچنین برای جلوگیری از پوکی استخوان، مصرف ویتامین D و کلسیم اهمیت دارد. مصرف ویتامین‌های A و E نیز باید تحت نظر پزشک انجام شود.
ورزشکاران؛ تأمین انرژی و تقویت عضلات
ورزشکاران به دلیل فعالیت بدنی بالا، نیاز بیشتری به ویتامین‌های گروه B دارند که در تولید انرژی نقش دارند. همچنین الکترولیت‌هایی مانند سدیم، پتاسیم، منیزیم و ویتامین D برای عملکرد عضلات و جلوگیری از گرفتگی‌ها ضروری هستند.
افراد مبتلا به بیماری‌های خاص؛ مراقبت تغذیه‌ای ویژه
افراد مبتلا به دیابت معمولاً با کمبود ویتامین‌های B۱۲، B۶ و B۱ مواجه هستند. همچنین کسانی که دچار مشکلات گوارشی مانند سوء‌جذب هستند، بیشتر در معرض کمبود ویتامین‌های محلول در چربی و B۱۲ قرار دارند و باید این کمبودها را با مکمل‌ها جبران کنند.
نکته پایانی؛ مصرف هوشمندانه ویتامین‌ها
مصرف ویتامین‌ها باید متناسب با نیاز بدن باشد. زیاده‌روی در مصرف مکمل‌ها می‌تواند به اندازه کمبود آن‌ها خطرناک باشد. بنابراین توصیه می‌شود پیش از مصرف هر نوع مکمل، با پزشک مشورت شود. این موضوع به‌ویژه برای زنان باردار و شیرده اهمیت دوچندان دارد.
با شناخت نیازهای بدن و مصرف اصولی ویتامین‌ها، می‌توان سلامت عمومی را حفظ کرده و از بروز بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری کرد.
