جدیدترین گزارش‌ها از عملکرد شبکه برق کشور نشان می‌دهد که در هفته سی و پنجم سال ۱۴۰۴، اوج تقاضای مصرف برق به رقم ۴۸ هزار و ۹۳ مگاوات رسید. این میزان، با وجود تغییرات دمایی و تحولات فصلی، تقریبا هیچ تفاوت معناداری نسبت به دوره مشابه در سال گذشته نشان نمی‌دهد و ثبات نسبی در الگوی تقاضای برق را آشکار می‌سازد.
ثبات در اوج تقاضای مصرف برق کشور: پدیده‌ای قابل تحلیل
بر اساس آمارهای منتشر شده توسط گروه تحلیل عملکرد و گزارشات راهبری شبکه برق کشور، بیشینه تقاضای مصرف برق در روز سه‌شنبه، بیستم آبان‌ماه ۱۴۰۴، معادل ۴۸۰۹۳ مگاوات به ثبت رسید. نکته حائز اهمیت در این گزارش، مقایسه این رقم با اوج مصرف برق در روز مشابه سال قبل است که ۴۸۱۳۹ مگاوات بوده است. این اختلاف ناچیز، یعنی تنها ۴۶ مگاوات کاهش، نشان‌دهنده پایداری در سطح بالای تقاضای برق در کشور است.
این ثبات در اوج تقاضای مصرف برق در حالی رخ می‌دهد که میانگین دمای وزنی کشور در این روز ۱۵.۱۲ درجه سانتی‌گراد گزارش شده، که نسبت به سال قبل ۱.۰۵ درجه کاهش داشته است. معمولاً کاهش دما می‌تواند منجر به کاهش تقاضای برق (به دلیل استفاده کمتر از سیستم‌های سرمایشی) یا افزایش (به دلیل سیستم‌های گرمایشی الکتریکی) شود. با این حال، پایداری تقاضا در این دوره می‌تواند نشان‌دهنده نقش پررنگ عوامل دیگری مانند ثبات در فعالیت‌های صنعتی و تجاری، افزایش پایه مصرف برق خانگی، یا شروع تدریجی نیاز به گرمایش در برخی مناطق باشد که مجموعاً مصرف برق را در سطح بالایی حفظ کرده‌اند.
جزئیات روند تقاضای انرژی برق در سال ۱۴۰۴
علاوه بر اوج تقاضای مصرف برق، گزارش‌ها به میزان کلی مصرف انرژی برق در طول روز نیز پرداخته‌اند. در روز بیشینه تقاضای برق، مجموع مصرف انرژی برق کشور به ۱.۰۰۳.۶۶۰ مگاوات ساعت رسید که در مقایسه با روز مشابه سال گذشته، کاهش ۱ درصدی را تجربه کرده است. این تفاوت بین اوج لحظه‌ای و مجموع مصرف روزانه، می‌تواند ناشی از مدیریت یا توزیع بهتر بار در طول ساعات شبانه‌روز باشد، به این معنی که اوج لحظه‌ای حفظ شده اما میزان کلی مصرف برق در سایر ساعات کاهش یافته است.
با این حال، روند کلی مصرف برق از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا کنون، رشد ۲.۵۳ درصدی را نشان می‌دهد. این رشد پایدار، بیانگر توسعه فعالیت‌های اقتصادی و افزایش نیاز جامعه به انرژی در بلندمدت است، حتی اگر در یک روز خاص شاهد کاهش جزئی باشیم. این موضوع حاکی از اهمیت برنامه‌ریزی جامع برای تامین پایدار برق و توسعه ظرفیت‌های تولید در کشور است.
رشد ۲.۵۳ درصدی تقاضای انرژی برق از ابتدای سال تا کنون.
کاهش ۱ درصدی مجموع مصرف انرژی برق در روز اوج تقاضا نسبت به سال قبل.
نقش دما و پویایی‌های منطقه‌ای در تقاضای مصرف برق
تغییرات دمایی همواره یکی از عوامل کلیدی در نوسانات مصرف برق به شمار می‌رود. میانگین کاهش ۱.۰۵ درجه‌ای دمای وزنی کشور در روز اوج تقاضا نسبت به سال گذشته، عامل مهمی در تحلیل وضعیت مصرف برق است. اما این تاثیر یکسان نیست و در سطح شرکت‌های برق منطقه‌ای تفاوت‌های قابل توجهی دیده می‌شود.
بر اساس گزارش‌ها، بیشترین رشد مصرف انرژی برق از ابتدای سال جاری تا کنون به ترتیب در شرکت‌های برق منطقه‌ای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، مازندران و آذربایجان به ثبت رسیده است. این مناطق غالباً دارای رشد جمعیتی، صنعتی و یا توسعه کشاورزی هستند که به طور طبیعی تقاضای برق را افزایش می‌دهد. در کنار آن، بیشترین رشد متوسط دمایی نیز به ترتیب در شرکت‌های برق منطقه‌ای خراسان، کرمان، سمنان و یزد مشاهده شده است که می‌تواند دلیلی بر افزایش مصرف برق در این استان‌ها (به‌ویژه برای سرمایش در تابستان‌های گرم‌تر) باشد و در بلندمدت مدیریت شبکه برق در این مناطق را با چالش مواجه سازد. این تفاوت‌های منطقه‌ای، لزوم برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و بومی‌سازی راهکارهای مدیریت مصرف برق را بیش از پیش نمایان می‌سازد.
چشم‌انداز مدیریت و پایداری شبکه برق کشور در مواجهه با تقاضا
پایداری اوج تقاضای مصرف برق در سطح ۴۸ گیگاوات و رشد سالیانه ۲.۵۳ درصدی، اهمیت برنامه‌ریزی دقیق برای توسعه زیرساخت‌های صنعت برق و بهینه‌سازی الگوهای مصرف برق را دوچندان می‌کند. با توجه به اینکه تغییر محسوسی در اوج تقاضا نسبت به سال قبل مشاهده نشده، می‌توان نتیجه گرفت که تلاش‌ها برای مدیریت سمت تقاضا و یا عرضه، تا حدودی موفق بوده است. با این حال، نیاز به سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های جدید، بهینه‌سازی راندمان انتقال و توزیع، و ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای تامین پایدار مصرف برق در آینده، همچنان یک اولویت باقی خواهد ماند.
کارشناسان بر این باورند که برای جلوگیری از هرگونه چالش احتمالی در فصول پربار مانند تابستان و زمستان، که تقاضای برق به اوج خود می‌رسد، باید بر فرهنگ‌سازی مصرف بهینه برق و همچنین هوشمندسازی شبکه برای پایش و مدیریت لحظه‌ای بار تاکید شود. این رویکردها می‌توانند به پایداری بیشتر شبکه برق کشور و جلوگیری از خاموشی‌های ناخواسته کمک شایانی کنند و تاب‌آوری صنعت برق را در برابر نوسانات فصلی و رشد تقاضای برق افزایش دهند.
مطالب مرتبط
- ارتش اسرائیل آتش‌بس را نقض و حملات گسترده‌ای را در غزه و کرانه باختری آغاز کرد
- معاون علمی رئیس‌جمهور: احیای رشد علمی دانشگاه‌ها در گرو هم‌افزایی با بنیاد ملی علم ایران است
- یزد پیشتاز فرهنگ کتابخوانی: سرانه کتاب این استان دو برابر میانگین کشوری است
- ۱۱۴ پایگاه سوادآموزی در مدارس لرستان فعال شد؛ ضرورت تدوین محتوای آموزشی فراتر از سطح ملی
آرمان عطایی
من فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری هستم و از همان دوران دانشجویی به حوزه خبر و تحلیل سیاسی علاقه داشتم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۴ با همکاری به عنوان خبرنگار آزاد با نشریات محلی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان خبرنگار میدانی و سپس دبیر سرویس اجتماعی در چندین رسانه مشغول به کار شدم. در حال حاضر، به عنوان دبیر بخش سیاسی در یک مجله خبری معتبر فعالیت می‌کنم و تلاش دارم با تحلیل دقیق وقایع روز، آگاهی مخاطبان را افزایش دهم.
